Zły stan psychiki, problemy z nauką zdalną, problem izolacji społecznej, zbyt dużo czasu przed ekranem – to trudności, na które zwrócili uwagę respondenci ankiety przeprowadzonej przez Fundację Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii.

Na początku 2021 r. Fundacja przygotowała raport „Etat w sieci 2.0 zdrowie psychiczne nastolatków w nauce zdalnej”, w którym znalazły się wyniki ankiety przeprowadzonej na grupie respondentów w wieku od 11. do 26. r. ż. Raport był powodem zorganizowania Konferencji dla nauczycieli, pedagogów i rodziców: „Zatroskani XXI zdrowie psychiczne polskich nastolatków w czasie nauki zdalnej”, podczas której eksperci omówili problem oraz zaproponowali rozwiązania.

Bogna Białecka, psycholog i prezes Fundacji Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii, w rozmowie z Sylwią Jabs, wskazała konkretne powody problemów, o których wspominają badani oraz podała propozycje pomocy, z jaką dorośli mogliby wyjść.

– Aktualnie większość nastolatków ma rozregulowany zegar biologiczny. Nastolatki myślą, że są wielozadaniowe, dlatego robią wiele rzeczy na raz: słuchają wykładu, odrabiają zaległą pracę domową na drugim oknie przeglądarki, kontrolują co się dzieje na komunikatorze, piszą ze znajomymi, kątem ucha podsłuchują jakiegoś ulubionego youtubera. Ich uwaga jest wielokrotnie przerzucana między zadaniami, nawet w ciągu minuty. To nie pozostaje obojętne dla systemu nerwowego, który jest cały czas wprowadzany w stan „walcz lub uciekaj”. Do tego dokładają się gry, które zwykle są dynamiczne. Dochodzi również dynamika króciutkich jednominutowych filmów na youtube, czy tiktoku – wymienia Bogna Białecka. – Ciągłe alarmowanie systemu nerwowego powoduje wydzielanie się dużych ilości adrenaliny, zaczyna się wydzielać kortyzol, hormon stresu, który rozregulowuje układ nerwowy. Młodzież często korzysta z ekranów wieczorami lub w nocy, wtedy prowadzi życie towarzyskie, ogląda filmy, gra w gry (bo dzień jest na naukę zdalną). W rezultacie występują zaburzenia snu. Przez błękitne światło ekranów, nie jest wydzielana odpowiednia ilość melatoniny, hormonu snu, przez co sen nie jest wystarczająco głęboki, a następnego dnia jest obniżony nastrój – dodaje psycholog.

Bogna Białecka wskazuje,że „nastroje depresyjne mogą być spowodowane przebodźcowaniem gwałtownymi zmianami na ekranie plus siedzeniem do późna w nocy czy wręcz do wcześnie rano przed ekranem”. Stąd też jednym ze sposobów na zaradzenie tym trudnościom jest hortiterapia – przebywanie na świeżym powietrzu i kontakt z naturą. Może się ona przejawiać wyprawami terenowymi czy spacerem po lesie. Ważne by w tygodniowym harmonogramie miała swój stały czas.

Podczas Konferencji „Zatroskani XXI”, Tomasza Gubała, logoterapeuta, prezes Fundacji Archezja Pedagogika Sensu, wskazał że sposobem na zaradzenie złemu stanowi psychiki nastolatków jest logoterapia – terapia oparta na poszukiwaniu sensu życia. U źródeł pedagogiki sensu leży myśli Wiktora Frankla, który w książce „Człowiek w poszukiwaniu sensu” ukazał, że wszystko co nas w życiu spotyka ma jakiś sens. Celem logoterapii jest pokazanie młodym ludziom, że ich życie ma sens, ma znaczenie a oni mają do wypełnienia ważne role.

Zapraszam do wysłuchania całej rozmowy z Bogną Białecką, psychologiem i prezesem Fundacji Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii :

(Konferencję „Zatroskani XXI” można odsłuchać pod adresem www.etatwsieci.pl/transmisja-konferencji).

sj